ΑΣΤΕΓΟ ΤΟ ΚΙΝΗΜΑ ΤΩΝ ΚΑΤΑΛΗΨΕΩΝ

Τις τελευταίες μέρες, οι κεντρικοί δρόμοι του Αμστερνταμ δεν ησυχάζουν καθόλου. Ομάδες θορυβοποιών νεολαίων υψώνουν τις γροθιές τους απέναντι από διμοιρίες κρανοφόρων αστυνομικών και συχνά συγκρούονται μαζί τους.
Το 1971 οι καταλήψεις στο Αμστερνταμ είχαν την έγκριση των δικαστικών αρχών. Δεκάδες συλλήψεις και προσαγωγές πλαισιώνουν τους μικροτραυματισμούς διαδηλωτών, αστυνομικών, ακόμη και αλόγων των έφιππων μονάδων.

«Βρίσκομαι στη βιβλιοθήκη του πανεπιστημίου, κι όμως ακούω από εδώ τις σειρήνες. Κι όλο φτάνουν νέα για συλληφθέντες και τραυματίες. Είναι το νέο πρόσωπο της Ολλανδίας, αν όχι ολόκληρης της Ευρώπης και του κόσμου».
Πράγματι, εδώ και δύο εβδομάδες, η εύθραυστη κυβέρνηση μειοψηφίας της Ολλανδίας έθεσε εκτός νόμου τις καταλήψεις στέγης, και σ' αυτό το γεγονός αναφέρεται η παραπάνω μαρτυρία. Πρόκειται για την ατζέντα της συντηρητικής στροφής που κάνει η ολλανδική κοινωνία στενεύοντας τα όρια των ανοχών της.
Προηγήθηκαν οι περιορισμοί της λειτουργίας των «κόκκινων φαναριών» στις γειτονιές του ελεύθερου, εμπορευματοποιημένου σεξ και οι ασφυκτικοί έλεγχοι στα coffee shops του απενοχοποιημένου «χόρτου». Τώρα, ήρθε η σειρά των καταλήψεων.
Ποινές μέχρι τρία χρόνια
Με περισσότερες από 1.500 καταλήψεις ακατοίκητων σπιτιών μόνο στο Αμστερνταμ και με μετατροπή πολλών από αυτά σε «αστείρευτες πηγές αριστερού και ριζοσπαστικού ακτιβισμού», οι καταλήψεις στέγης της Ολλανδίας συνέθεσαν ένα μοναδικό κίνημα, γνωστό εκεί ως kraken (κίνημα καταληψιών στέγης).
Ο νέος νόμος ποινικοποιεί αυτό ακριβώς το κίνημα, προβλέποντας ποινές φυλάκισης μέχρι και τρία χρόνια. Κι όμως, ήταν το Ανώτατο Δικαστήριο που το 1971 έκρινε ότι η κατάληψη ενός ακατοίκητου κτιρίου δεν συνιστούσε καταπάτηση ιδιοκτησίας, διότι «ήταν ζήτημα ανθρωπισμού και αντικειμενικότητας να μη διώχνεις φτωχούς ή άστεγους από ένα κτίσμα που παραμένει αχρησιμοποίητο».
Σήμερα, οι ευαισθησίες αυτές υποχώρησαν «καθώς οι Ολλανδοί βελτίωσαν τους οικονομικούς τους δείκτες και οι κυβερνήσεις ευνοούν ανοιχτά το ιδιωτικό κεφάλαιο». Κι αυτά, ενώ καλπάζει η ξενοφοβία και ο ρατσισμός. Ετσι, ο νόμος που απαγορεύει τις καταλήψεις αποδεικνύεται συνεπής προς το πνεύμα του συντηρητισμού που βαραίνει την ολλανδική κοινωνία: ενώ μέχρι τώρα οι καταληψίες είχαν να κάνουν με τους ιδιοκτήτες, τώρα η διαχείριση του ζητήματος περιέρχεται στο κράτος, στα δικαστήρια και την αστυνομία. Ηδη, ο δήμαρχος του Αμστερνταμ, Βαν Ντερ Λάαν, ανήγγειλε ότι θα κλείσει άμεσα 200 καταλήψεις και κάλεσε τους ιδιοκτήτες να χρησιμοποιήσουν τον σχετικό απαγορευτικό νόμο.
«Θα είναι μια μεγάλη πολιτική μάχη. Οχι για να ζούμε τζάμπα, αλλά για να επιβιώσει ένας εναλλακτικός τρόπος ζωής στις πόλεις», επιμένουν οι καταληψίες. Διότι αντικομφορμισμός, άστεγοι και άδεια σπίτια θα υπάρχουν πάντα.