Σε μία περίοδο που οι ΗΠΑ και οι ΝΑΤΟϊκοί σύμμαχοί τους δαπανούν δισεκατομμύρια δολάρια πολεμώντας την Αλ-Κάιντα και τους Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν, με αμφίβολα μέχρι στιγμής αποτελέσματα, η Κίνα έχει βρει ένα νέο πεδίο δράσης για να εδραιώσει την κυριαρχία της σε οικονομικό επίπεδο. Η αφύπνιση του «κόκκινου δράκου» μετά από μια σειρά «ηχηρών» εξαγορών, εμπορικών και οικονομικών δραστηριοτήτων σε ΗΠΑ και Ευρώπη, αλλά και την ολοένα αυξανόμενη κινεζική επιρροή στην αφρικανική ήπειρο, περιλαμβάνει στο χάρτη των συμφερόντων του Πεκίνου και το Αφγανιστάν. Δεν θα ήταν υπερβολή να ισχυριστεί κανείς ότι ενώ η «υπερδύναμη» επικεντρώνεται στην ασφάλεια, ο μεγαλύτερος ανταγωνιστής της επενδύει στο εμπόριο προετοιμαζόμενος για την «επόμενη ημέρα» στην ιδιαίτερα ευαίσθητη αυτή περιοχή του πλανήτη.
Όπως επισημαίνει ο Σ. Φρέντερικ Σταρ, πρόεδρος του ανεξάρτητου ερευνητικού οργανισμού Central Asia-Caucasus Institute, η κατάσταση που έχει δημιουργηθεί μοιάζει σαν οι ΗΠΑ και οι ΝΑΤΟϊκές δυνάμεις να ανέλαβαν εν αγνοία τους όλη την «προπαρασκευαστική» φάση για την οικονομική διείσδυση της Κίνας στο Αφγανιστάν. Όπως τονίζει χαρακτηριστικά, «κάναμε όλη τη δύσκολη δουλειά και τώρα αυτοί δρέπουν τους καρπούς».
Το γεγονός είναι ότι οι Κινέζοι εκμεταλλεύθηκαν άμεσα και δυναμικά τις προοπτικές που παρέχει το Αφγανιστάν, σε μια περίοδο που η πλειοψηφία των υπόλοιπων μεγάλων οικονομικών δυνάμεων έχουν εμπλακεί σε μια πολύπλοκη στρατιωτική επιχείρηση στην περιοχή που δεν φαίνεται να έχει τέλος.
Χρυσωρυχείο...
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της κρατικής μεταλλουργίας της Κίνας, China Metallurgical Group Corporation (MCC), η οποία πριν από δύο χρόνια πλειοδότησε με 3,4 δισ. δολάρια, προσφέροντας 1 δισ. δολάρια περισσότερα από τους ανταγωνιστές της από Ευρώπη, ΗΠΑ και Ρωσία, για την εξόρυξη πρώτων υλών από τα ορυχεία του χωριού Αϊνάκ. Η εταιρεία θα έχει το δικαίωμα την επόμενη 25ετία να εξάγει περισσότερους από 11 τόνους χαλκού, αριθμός που αντιστοιχεί σε περισσότερο από το ένα τρίτο των συνολικών αποθεμάτων χαλκού της Κίνας. Το «κλειδί» όμως για την επιλογή των Κινέζων δεν ήταν μόνο η οικονομική υπεροχή της συγκεκριμένης προσφοράς, αλλά και η δέσμευσή τους ότι θα επενδύσουν εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια για την ανάπτυξη υποδομών. Για ακόμη μια φορά, οι Κινέζοι βαδίζουν στην επιτυχημένη «πεπατημένη» που ακολούθησαν και στην περίπτωση της Αφρικής, περιπλέκοντας οικονομία, πολιτική, στρατηγική και επιχειρήσεις σε ένα «πακέτο». Στην προκειμένη περίπτωση, κατάφεραν να εξασφαλίσουν την πρόσβασή τους σε μια αναγκαία πρώτη ύλη, να πραγματοποιήσουν τη μεγαλύτερη επένδυση στην ιστορία του Αφγανιστάν, να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας σε μια χώρα που τις έχει απόλυτη ανάγκη και να «αναδειχθούν» ως ο μεγαλύτερος επιχειρηματικός εταίρος της αφγανικής κυβέρνησης.
Δελεαστική προσφορά
Πράγματι, η προσφορά που «πούλησαν» στους Αφγανούς ήταν άκρως δελεαστική για τη σκληρά δοκιμαζόμενη χώρα. Η China Metallurgical Group θα αναλάβει επιπλέον την κατασκευή ενός εργοστασίου παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος κοντά στην Καμπούλ, τη δημιουργία εγκαταστάσεων για την εκμετάλλευση άνθρακα και, κυρίως, τη δημιουργία μιας σιδηροδρομικής γραμμής για τη μεταφορά των εμπορευμάτων στην Κίνα. Ως ένδειξη καλής συνεργασίας και προθέσεων, όπως έχουν ανακοινώσει οι Κινέζοι, η MCC θα αναλάβει επίσης την κατασκευή σχολείων, δρόμων και τζαμιών.
Όπως είναι αναμενόμενο, η νέα αυτή συμμαχία αντιμετωπίζεται με μεγάλη δυσπιστία στη Δύση, όπου γίνεται λόγος για αδιαφάνεια και δωροδοκίες, χωρίς ωστόσο να υπάρχουν επώνυμες καταγγελίες υπό το φόβο του να οξυνθούν ακόμη περισσότερο τα ήδη τεταμένα πνεύματα στην περιοχή.
Η μεγάλη ειρωνεία
Τη φύλαξη και προστασία των Κινέζων έχει αναλάβει δύναμη 1.500 ανδρών της αφγανικής αστυνομίας και όχι οι αμερικανικές δυνάμεις που έχουν υπό την ευθύνη τους την περιοχή. Η μεγάλη ειρωνεία στην προκειμένη περίπτωση είναι όμως ότι η αστυνομία του Αφγανιστάν έχει εξοπλιστεί και εκπαιδευτεί από τους ίδιους του Αμερικανούς, με χρήματα των Αμερικανών φορολογούμενων. Όπως επισημαίνουν αναλυτές, το Αφγανιστάν δεν είναι η πρώτη περίπτωση όπου τα αμερικανικά και κινεζικά συμφέροντα συγκρούονται στο νέο κόσμο που αναδύθηκε μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001 και τον πόλεμο των ΗΠΑ κατά της τρομοκρατίας.
Σήμερα, οι κινεζικές επενδύσεις στα ιρακινά πετρέλαια υπερβαίνουν τις αντίστοιχες των Αμερικανών, η Κίνα είναι ο βασικός επενδυτής στο Πακιστάν, ενώ το Πεκίνο έχει συνάψει συμφωνίες και για την αγορά φυσικού αερίου από την Τεχεράνη, παρά τις αλλεπάλληλες προειδοποιήσεις της Ουάσιγκτον και των συμμάχων της για επιβολή κυρώσεων στο Ιράν με αφορμή το πυρηνικό του πρόγραμμα.
Επενδύσεις στο Ιράν αντί... κυρώσεων
Οι νέες γεωπολιτικές συμμαχίες που διαμορφώνει η Κίνα στο πλαίσιο της προώθησης των οικονομικών συμφερόντων της, εκτός από το Αφγανιστάν, περιλαμβάνουν και το Ιράν, που αποτελεί «κόκκινο πανί» για τη Δύση τόσο λόγω της συμπεριφοράς του πρόεδρου της χώρας, Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ, όσο και λόγω της απροθυμίας της Τεχεράνης να συμμορφωθεί με τις επιταγές των δυτικών για το πυρηνικό της πρόγραμμα. Λίγο πριν από την εκπνοή του 2009, το Πεκίνο και η Τεχεράνη κατέληξαν σε μια συμφωνία για την ανάπτυξη του κοιτάσματος φυσικού αερίου στο Βόρειο Παρς στο Ιράν, η αξία του οποίου εκτιμάται ότι υπερβαίνει τα 16 δισ. δολάρια. Η συμφωνία υπεγράφη μεταξύ της κινεζικής πετρελαϊκής China National Offshore Oil Corp (CNOOC) και της Εθνικής Πετρελαϊκής Εταιρείας του Ιράν.
Ανάπτυξη σε τέσσερις φάσεις
Βάσει της συμφωνίας, προβλέπεται η ανάπτυξη του έργου σε τέσσερις φάσεις, ενώ η άντληση του φυσικού αερίου αναμένεται να ξεκινήσει σε οκτώ χρόνια. Η συμφωνία προβλέπει ότι το φυσικό αέριο που θα αντλείται από αυτό το κοίτασμα θα υγροποιείται και τις ποσότητες θα εκμεταλλεύονται εξ ημισείας Ιράν και Κίνα. Μέσω της συμφωνίας, η Τεχεράνη επιχείρησε να περάσει το μήνυμα στο εξωτερικό ότι οι μεγάλες πολυεθνικές είναι πρόθυμες να επενδύσουν στη χώρα παρά τις απειλές για κυρώσεις λόγω του πυρηνικού της προγράμματος. Οι Κινέζοι από την πλευρά τους τάσσονται ανοιχτά κατά της επιβολής των κυρώσεων στην παρούσα φάση, τονίζοντας ότι θα πρέπει να εξαντληθούν όλα τα διπλωματικά περιθώρια και ζητώντας από τη διεθνή κοινότητα πίστωση χρόνου μερικών εβδομάδων για να καρποφορήσουν οι διαπραγματεύσεις με την ιρανική πλευρά.
Όπως επισημαίνει ο Σ. Φρέντερικ Σταρ, πρόεδρος του ανεξάρτητου ερευνητικού οργανισμού Central Asia-Caucasus Institute, η κατάσταση που έχει δημιουργηθεί μοιάζει σαν οι ΗΠΑ και οι ΝΑΤΟϊκές δυνάμεις να ανέλαβαν εν αγνοία τους όλη την «προπαρασκευαστική» φάση για την οικονομική διείσδυση της Κίνας στο Αφγανιστάν. Όπως τονίζει χαρακτηριστικά, «κάναμε όλη τη δύσκολη δουλειά και τώρα αυτοί δρέπουν τους καρπούς».
Το γεγονός είναι ότι οι Κινέζοι εκμεταλλεύθηκαν άμεσα και δυναμικά τις προοπτικές που παρέχει το Αφγανιστάν, σε μια περίοδο που η πλειοψηφία των υπόλοιπων μεγάλων οικονομικών δυνάμεων έχουν εμπλακεί σε μια πολύπλοκη στρατιωτική επιχείρηση στην περιοχή που δεν φαίνεται να έχει τέλος.
Χρυσωρυχείο...
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της κρατικής μεταλλουργίας της Κίνας, China Metallurgical Group Corporation (MCC), η οποία πριν από δύο χρόνια πλειοδότησε με 3,4 δισ. δολάρια, προσφέροντας 1 δισ. δολάρια περισσότερα από τους ανταγωνιστές της από Ευρώπη, ΗΠΑ και Ρωσία, για την εξόρυξη πρώτων υλών από τα ορυχεία του χωριού Αϊνάκ. Η εταιρεία θα έχει το δικαίωμα την επόμενη 25ετία να εξάγει περισσότερους από 11 τόνους χαλκού, αριθμός που αντιστοιχεί σε περισσότερο από το ένα τρίτο των συνολικών αποθεμάτων χαλκού της Κίνας. Το «κλειδί» όμως για την επιλογή των Κινέζων δεν ήταν μόνο η οικονομική υπεροχή της συγκεκριμένης προσφοράς, αλλά και η δέσμευσή τους ότι θα επενδύσουν εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια για την ανάπτυξη υποδομών. Για ακόμη μια φορά, οι Κινέζοι βαδίζουν στην επιτυχημένη «πεπατημένη» που ακολούθησαν και στην περίπτωση της Αφρικής, περιπλέκοντας οικονομία, πολιτική, στρατηγική και επιχειρήσεις σε ένα «πακέτο». Στην προκειμένη περίπτωση, κατάφεραν να εξασφαλίσουν την πρόσβασή τους σε μια αναγκαία πρώτη ύλη, να πραγματοποιήσουν τη μεγαλύτερη επένδυση στην ιστορία του Αφγανιστάν, να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας σε μια χώρα που τις έχει απόλυτη ανάγκη και να «αναδειχθούν» ως ο μεγαλύτερος επιχειρηματικός εταίρος της αφγανικής κυβέρνησης.
Δελεαστική προσφορά
Πράγματι, η προσφορά που «πούλησαν» στους Αφγανούς ήταν άκρως δελεαστική για τη σκληρά δοκιμαζόμενη χώρα. Η China Metallurgical Group θα αναλάβει επιπλέον την κατασκευή ενός εργοστασίου παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος κοντά στην Καμπούλ, τη δημιουργία εγκαταστάσεων για την εκμετάλλευση άνθρακα και, κυρίως, τη δημιουργία μιας σιδηροδρομικής γραμμής για τη μεταφορά των εμπορευμάτων στην Κίνα. Ως ένδειξη καλής συνεργασίας και προθέσεων, όπως έχουν ανακοινώσει οι Κινέζοι, η MCC θα αναλάβει επίσης την κατασκευή σχολείων, δρόμων και τζαμιών.
Όπως είναι αναμενόμενο, η νέα αυτή συμμαχία αντιμετωπίζεται με μεγάλη δυσπιστία στη Δύση, όπου γίνεται λόγος για αδιαφάνεια και δωροδοκίες, χωρίς ωστόσο να υπάρχουν επώνυμες καταγγελίες υπό το φόβο του να οξυνθούν ακόμη περισσότερο τα ήδη τεταμένα πνεύματα στην περιοχή.
Η μεγάλη ειρωνεία
Τη φύλαξη και προστασία των Κινέζων έχει αναλάβει δύναμη 1.500 ανδρών της αφγανικής αστυνομίας και όχι οι αμερικανικές δυνάμεις που έχουν υπό την ευθύνη τους την περιοχή. Η μεγάλη ειρωνεία στην προκειμένη περίπτωση είναι όμως ότι η αστυνομία του Αφγανιστάν έχει εξοπλιστεί και εκπαιδευτεί από τους ίδιους του Αμερικανούς, με χρήματα των Αμερικανών φορολογούμενων. Όπως επισημαίνουν αναλυτές, το Αφγανιστάν δεν είναι η πρώτη περίπτωση όπου τα αμερικανικά και κινεζικά συμφέροντα συγκρούονται στο νέο κόσμο που αναδύθηκε μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001 και τον πόλεμο των ΗΠΑ κατά της τρομοκρατίας.
Σήμερα, οι κινεζικές επενδύσεις στα ιρακινά πετρέλαια υπερβαίνουν τις αντίστοιχες των Αμερικανών, η Κίνα είναι ο βασικός επενδυτής στο Πακιστάν, ενώ το Πεκίνο έχει συνάψει συμφωνίες και για την αγορά φυσικού αερίου από την Τεχεράνη, παρά τις αλλεπάλληλες προειδοποιήσεις της Ουάσιγκτον και των συμμάχων της για επιβολή κυρώσεων στο Ιράν με αφορμή το πυρηνικό του πρόγραμμα.
Επενδύσεις στο Ιράν αντί... κυρώσεων
Οι νέες γεωπολιτικές συμμαχίες που διαμορφώνει η Κίνα στο πλαίσιο της προώθησης των οικονομικών συμφερόντων της, εκτός από το Αφγανιστάν, περιλαμβάνουν και το Ιράν, που αποτελεί «κόκκινο πανί» για τη Δύση τόσο λόγω της συμπεριφοράς του πρόεδρου της χώρας, Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ, όσο και λόγω της απροθυμίας της Τεχεράνης να συμμορφωθεί με τις επιταγές των δυτικών για το πυρηνικό της πρόγραμμα. Λίγο πριν από την εκπνοή του 2009, το Πεκίνο και η Τεχεράνη κατέληξαν σε μια συμφωνία για την ανάπτυξη του κοιτάσματος φυσικού αερίου στο Βόρειο Παρς στο Ιράν, η αξία του οποίου εκτιμάται ότι υπερβαίνει τα 16 δισ. δολάρια. Η συμφωνία υπεγράφη μεταξύ της κινεζικής πετρελαϊκής China National Offshore Oil Corp (CNOOC) και της Εθνικής Πετρελαϊκής Εταιρείας του Ιράν.
Ανάπτυξη σε τέσσερις φάσεις
Βάσει της συμφωνίας, προβλέπεται η ανάπτυξη του έργου σε τέσσερις φάσεις, ενώ η άντληση του φυσικού αερίου αναμένεται να ξεκινήσει σε οκτώ χρόνια. Η συμφωνία προβλέπει ότι το φυσικό αέριο που θα αντλείται από αυτό το κοίτασμα θα υγροποιείται και τις ποσότητες θα εκμεταλλεύονται εξ ημισείας Ιράν και Κίνα. Μέσω της συμφωνίας, η Τεχεράνη επιχείρησε να περάσει το μήνυμα στο εξωτερικό ότι οι μεγάλες πολυεθνικές είναι πρόθυμες να επενδύσουν στη χώρα παρά τις απειλές για κυρώσεις λόγω του πυρηνικού της προγράμματος. Οι Κινέζοι από την πλευρά τους τάσσονται ανοιχτά κατά της επιβολής των κυρώσεων στην παρούσα φάση, τονίζοντας ότι θα πρέπει να εξαντληθούν όλα τα διπλωματικά περιθώρια και ζητώντας από τη διεθνή κοινότητα πίστωση χρόνου μερικών εβδομάδων για να καρποφορήσουν οι διαπραγματεύσεις με την ιρανική πλευρά.
http://diktiospartakos.blogspot.com/2010/01/blog-post_6480.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου