Εάν κάποιος παρακολουθήσει τις ειδήσεις των 8:00 μένει με την εντύπωση ότι η Ελλάδα και η Τουρκία βρίσκονται υπό καθεστώς συνεχούς έντασης, ενώ προβάλλεται εντέχνως η αντίληψη ότι για να αντιμετωπιστεί η «τουρκική επιθετικότητα» απαιτείται η ενδυνάμωση της Αποτρεπτικής δύναμης του ελληνικού στρατού. Η Ελλάδα πρέπει να διατηρεί έναν τεράστιο στρατό, που πρόσφατα αύξησε από 93.000 σε 103.000 εφέδρους και στελέχη. Επιπλέον, απαιτείται ο συνεχής εξοπλισμός της χώρας με πανάκριβα οπλικά συστήματα ώστε να πλουτίζουν οι αμερικανικές, ευρωπαϊκές και ελληνικές βιομηχανίες του θανάτου, οι έμποροι και οι αντιπρόσωποι. Ταυτόχρονα, ο «εξ Ανατολών Κίνδυνος» επιβάλλει «εθνική ενότητα» και «εθνική ομοψυχία», αρραγές Εθνικό Μέτωπο υπό το εκάστοτε κόμμα εξουσίας και δικαιολογεί τις θυσίες στις οποίες υποβάλλονται οι εργαζόμενοι και οι συνταξιούχοι, τα συνήθη θύματα της φορομπηξίας.
Από την άλλη μεριά, οι ειδήσεις και τα δημοσιεύματα σχετικά με την συνεργασία των αστικών κατεστημένων, μπορεί να μην τυγχάνουν ανάλογης προβολής καθώς θα προκαλούσαν ερωτήματα σχετικά με την ορθότητα των εκτιμήσεων περί πολέμου ή θερμού επεισοδίου ανάμεσα σε δύο τόσο καλούς συνεταίρους, αλλά δεν σημαίνει ότι πρέπει να τα παρακάμψουμε. Βεβαίως, υπάρχουν διαρκή «θερμά επεισόδια», αλλά σε αυτά βρίσκουμε τον ελληνικό και τουρκικό στρατό συνεργαζόμενους, είτε εναντίον των μεταναστών, είτε εναντίον λαών που καταδυναστεύουν στο πλαίσιο ιμπεριαλιστικών αποστολών του ΝΑΤΟ-ΕΥΡΩΣΤΡΑΤΟΥ.
Επιλέγουμε επομένως να αναφερθούμε σε ορισμένες λιγότερο φωτισμένες πτυχές της πραγματικότητας του Αιγαίου, για να διαβάσουμε καλύτερα την πραγματικότητα. Ας αφήσουμε επομένως κατά μέρος τις «εθνικώς ορθές» εκδόσεις και τα ΜΜΕ του Μπόμπολα και του Λιβάνη, ας ξεπεράσουμε τις εθνικιστικές ακρότητες του ΑΡΔΗΝ, του ΔΙΚΤΥΟΥ 21-Παπαθεμελή-ΛΑΟΣ κλπ, των «πατριωτών» του ΔΗΚΚΙ-ΚΟΕ-ΣΥΝ-ΚΚΕ, διαλέγοντας να εξετάσουμε ορισμένους χαρακτηριστικούς κρίκους της οικονομικής συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας, μεταξύ των πιο σημαντικών τμημάτων των δύο αρχουσών τάξεων.
Δεν θα ισχυριστούμε ότι η οικονομική συνεργασία μεταφράζεται αυτόματα σε πολιτική σύγκλιση, μιας που ο ανταγωνισμός σε μια δέσμη ακανθωδών ζητημάτων που προσαυξάνονται μετά την διαπίστωση των πλούσιων ενεργειακών αποθεμάτων που κρύβονται στα βάθη του Αιγαίου και η διεκδίκηση ρόλου περιφερειακής ιμπεριαλιστικής δύναμης, πυροδοτεί συχνά την ένταση.
Αλλά αξίζει να δούμε συνολικότερα τα ζητήματα, αναγνωρίζοντας ότι η Ελλάδα δεν είναι «Ψωροκώσταινα», ότι σημαντικά τμήματα της άρχουσας τάξης καταγράφουν μεγάλα κέρδη, επενδύουν στο εξωτερικό (μόνο στη Ρουμανία οι ελληνικές επενδύσεις φτάνουν τα 4 δις ευρώ), ότι ο ελληνικός εφοπλισμός συνεχίζει να παίζει κυρίαρχο ρόλο παγκόσμια, προσδοκώντας τη διεύρυνση του. Εκτιμώντας ότι για μια ακόμη φορά αποκαλύπτεται η κρίση ως αφορμή λεηλασίας εργατικών δικαιωμάτων και κοινωνικών κατακτήσεων, αλλά και ως ευκαιρία ανάπτυξης και αναδιοργάνωσης του αστικού κόσμου, σε εθνικό-ευρωπαϊκό-παγκόσμιο επίπεδο.
Τέλος, η Μυστική Διπλωματία που ασκείται μεταξύ των αστικών κατεστημένων σε Ελλάδα-Τουρκία εκφράζει μια διάθεση Συμβιβασμού ώστε να κλείσουν κάποια μέτωπα (υφαλοκρηπίδα-εναέρια σύνορα-Κυπριακό κλπ) για να μπορέσουν να ενισχυθούν οι προοπτικές οικονομικής συνεργασίας, να δρομολογηθούν εξελίξεις όσον αφορά την ενεργειακή εκμετάλλευση του Αιγαίου, να περιοριστούν οι πολεμικοί εξοπλισμοί και να επικεντρώσουν την προσοχή τους σε γεωπολιτικούς στόχους. Αντικειμενικά, οι βλέψεις «ειρήνευσης» στην περιοχή συνυπάρχουν με τη διατήρηση σε ετοιμότητα των εθνικών στρατιωτικών σχηματισμών ως επιβεβαίωση-κατοχύρωση ισχύος, ως συνιστώσες των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων, αλλά και ως κατασταλτικές δυνάμεις εναντίον του «εχθρού λαού».
Συνεργασία Ελλάδας-Τουρκίας
Το γενικό περίγραμμα των ελληνοτουρκικών οικονομικών και πολιτικών σχέσεων οριοθετήθηκε από την συμφωνία για συνεργασία των δύο χωρών που κατέληξαν κατά τη συνάντησή τους ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου και ο Τούρκος ΥΠΕΞ Αχμέτ Νταβούτογλου: «Συμφωνήσαμε για μια συνεργασία και των δύο χωρών προς αμοιβαίο όφελος αλλά και προς όφελος ολόκληρης της περιοχής της νοτιοανατολικής Ευρώπης»[…] «Αυτό το πνεύμα συνεργασίας στέλνει το μήνυμα ότι Ελλάδα και Τουρκία μπορούν να συνεργαστούν. Αξίζει να προσπαθήσουμε. Είναι μήνυμα ειρήνης» δήλωσε ο κ. Δρούτσας.
Στο επίπεδο των πρακτικών μέτρων αποτυπώνεται η πρόθεση της τουρκικής πλευράς, σύμφωνα με τον Έλληνα αναπληρωτή υπουργό, να αναγνωρίσει τις βλέψεις του ελληνικού αστικού κόσμου στα Βαλκάνια, ενώ ως αντάλλαγμα ζητήθηκε η διατήρηση της ελληνικής στήριξης στην τουρκική υποψηφιότητα στην Ε.Ε. Σε διμερές επίπεδο, «ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών επεσήμανε ιδιαίτερα την ανάγκη προώθησης του θέματος της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας, μέσω των διερευνητικών επαφών και εξέφρασε την προσδοκία ότι μπορεί να γίνει γρήγορα ρύθμιση και, αν χρειαστεί, μέσω προσφυγής στη Χάγη».
Επεισόδιο 1ο: Προοπτικές οικονομικής συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας
Στην 9η Οικονομική Συνάντηση Τουρκικών Παραλίων Αιγαίου και Ελληνικών Νήσων του Αιγαίου, που διεξήχθη πρόσφατα στην Αθήνα με τη συμμετοχή 200 Τούρκων επιχειρηματιών και επικεφαλής τον υπουργό Επικρατείας της Τουρκίας και αρμόδιο επί θεμάτων Εξωτερικού Εμπορίου Μεχμέτ Ζαφέρ Τσαγλαγιάν και την παρουσία από ελληνικής πλευράς της υπουργού Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας Λούκα Κατσέλη, και του υφυπουργού Εξωτερικών Σπύρου Κουβέλη, διαπιστώθηκε ότι «η διμερής εμπορική σχέση των δύο χωρών έφθασε τα 3,3 δισ. δολάρια το 2008, όταν μόλις 7 χρόνια πριν ήταν στα 800 εκ. ευρώ. Παράλληλα, εκφράστηκε η βούλησή τους για τη σύσφιγξη των διμερών οικονομικών, εμπορικών και επιχειρηματικών σχέσεων για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης με εργαλείο την εξωστρέφεια.
Τους βασικούς στόχους της ελληνικής αστικής τάξης παρουσίασε η υπ. Λ.Κατσέλη: «η ελληνική κυβέρνηση έχει ένα όραμα σε σχέση με την Τουρκία σε πέντε άξονες: την πολιτική συνεργασία, τη λήψη μέτρων για την προώθηση των εμπορικών σχέσεων, την αύξηση των επενδύσεων και την προώθηση της ναυτιλίας, και, τέλος, τη συνεργασία για την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης».
Ο Τούρκος υπουργός κάλεσε, με «μία ειλικρινή πρόταση», όπως είπε χαρακτηριστικά, τους «αδελφούς» Έλληνες επιχειρηματίες να δραστηριοποιηθούν από κοινού με τους Τούρκους σε τρίτες χώρες της περιοχής μας και όχι μόνο, εκμεταλλευόμενοι τις τουρκικές εμπειρίες εξαγωγών.
Κανείς δεν μπορεί να ξεπεράσει την οικονομική κρίση μόνος του, ούτε έχει την πολυτέλεια της εσωστρέφειας, κατέληξε, τονίζοντας ότι η σημερινή συνάντηση αποτελεί ιστορική στιγμή για τις σχέσεις των δύο χωρών.
«Έχουμε πολλές δυνατότητητές για από κοινού μεγάλα βήματα», είπε ο κ. Κουβέλης, εξηγώντας ότι η αύξηση των επαφών μεταξύ των επιχειρηματικών κοινοτήτων των δύο χωρών πρέπει και είναι προτεραιότητα και για τις δύο πλευρές, όπως τονίστηκε και στην κατ΄ ιδίαν συνάντηση που είχε σήμερα το πρωί με τον Τούρκο υπουργό Επικρατείας.
Πρέπει να επισημάνομε ότι το σύνολο των ελληνικών επενδύσεων στην Τουρκία, σε πολλούς τομείς, σήμερα ξεπερνά τα 6 δισ. δολάρια. Πρόκειται για δύο οικονομίες που μπορούν να παράξουν κοινά αποτελέσματα, μέσα από μία κοινή προσπάθεια για ανάληψη πρωτοβουλιών και αυτός είναι ένας στόχος που μπορούμε και πρέπει να πετύχουμε, είπε ο υφυπουργός.
Επεισόδιο 2ο: Συνεργασία και στα Χρηματιστήρια
Μετά τη διπλωματική και επιχειρηματική προσέγγιση Ελλάδας-Τουρκίας ήρθε η ώρα της σύγκλισης και στα Χρηματιστήρια. Τα Χρηματιστήρια Αθηνών και Πόλης δημιούργησαν το δείκτη «Greece-Turkey 30» (GT-30) που περιλαμβάνει 30 μεγάλες εταιρείες από τις δύο χώρες (15-15). Θα αποτελέσει τη βάση για τη δημιουργία ενός Αμοιβαίου Κεφαλαίου (ΔΑΚ) που θα είναι αντικείμενο διαπραγμάτευσης και στα δύο χρηματιστήρια. Την έκδοση ανέλαβε η Εθνική Asset Management, θυγατρική της Εθνικής Τράπεζας, που είχε εξαγοράσει την Finansbank 2006). Η τελευταία θα έχει ένα αμοιβαίο κεφάλαιο στο τουρκικό νόμισμα και η Εθνική Τράπεζα ένα άλλο σε ευρώ.
Εντυπωσιακή δεν είναι μόνο η αλληλοδιαπλοκή και αλληλεξάρτηση ελληνικού και τουρκικού κεφαλαίου, αλλά και τα ίδια τα μεγέθη: «η κεφαλαιοποίηση των εταιριών του νέου δείκτη ανέρχεται σε 133 δις ευρώ και μοιράζεται κατά 54% στην Τουρκία και 46% στην Ελλάδα. Το 50% της κεφαλαιοποίησης αντιστοιχεί σε τράπεζες (64,4 δις ευρώ) στην οποία συμμετέχουν με 35.7 δις ευρώ οι τουρκικές και με 28.6 δις ευρώ οι ελληνικές».
Από ελληνικής πλευράς μετέχουν η Εθνική, η Coca Cola τρία έψιλον, η Eurobank, ο ΟΤΕ, ο ΟΠΑΠ, η Αlpha, η Πειραιώς, η ΔΕΗ. Τα ΕΛ.ΠΕ., η MIG, η Τιτάν, η Motor oil, η Alapis, η ΕΛΛΑΚΤΩΡ και η Jumbo, ενώ από τουρκικής πλευράς μεγάλες τράπεζες και εταιρείες τηλεφωνίας.
Επεισόδιο 3ο: Διαβουλεύσεις για συνεργασία Ελλάδας – Τουρκίας στις ναυτιλιακές μεταφορές
Στο πνεύμα της 9ης Οικονομικής Συνάντησης διερευνήθηκε και η δυνατότητα συνεργασιών Ελλάδας και Τουρκίας στο χώρο των ναυτιλιακών μεταφορών, στη συζήτηση μεταξύ της υπουργού Οικονομίας Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας Λούκα Κατσέλη και του Τούρκου υπουργού Επικρατείας, με ευθύνη για θέματα Εξωτερικού Εμπορίου, Mehmet Zafer Caglayian.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης αποφασίστηκε, στο πλαίσιο της Μεικτής Οικονομικής Επιτροπής Ελλάδας - Τουρκίας, να συσταθεί ομάδα εργασίας μεταξύ των δύο αρμόδιων Υπουργείων, για να εξεταστούν τα δασμολογικά και συναφή εμπόδια στις εμπορικές σχέσεις των δύο χωρών, με στόχο την άμβλυνση ή τον περιορισμό τους.
Επίσης, εκτενής αναφορά έγινε στη δυνατότητα συνεργασίας των δύο χωρών σε τρίτες αγορές, σε τομείς όπως ο κατασκευαστικός, τα φάρμακα και ο τουρισμός, ενώ τέθηκε και το ζήτημα των ναυτιλιακών μεταφορών.
Επεισόδιο 4ο: Τουριστική Συνεκμετάλλευση του Αιγαίου
Δημόσια καλέσματα απευθύνουν οι Τούρκοι επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στον τουριστικό τομέα στους Έλληνες συναδέλφους τους. Πιο συγκεκριμένα, ο γενικός γραμματέας της Ένωσης Τούρκων Επενδυτών στον Τουρισμό προτείνει τη δημιουργία κοινών πακέτων και την συνεργασία στους τομείς του θαλάσσιου τουρισμού και των αερομεταφορών, μιλώντας ακόμη και για συνδιαφήμιση των δύο προορισμών σε μακρινές χώρες όπως η Ιαπωνία, η Κίνα και η Ινδία.
Ορισμένοι σχεδιασμοί δεν μπορούν να ερμηνευτούν σε καμιά περίπτωση από την περιρρέουσα αντίληψη του «προαιώνιου εχθρού», που είναι έτοιμος να εκδηλώσει στρατιωτική επίθεση προκειμένου να κατοχυρώσει τις διεκδικήσεις του, όπως περιγράφονται από τη θεωρία των «γκρίζων ζωνών».
Κατανοώντας ότι η πραγματοποίηση ενός ελληνοτουρκικού πολέμου είναι συνώνυμη του ολέθρου, αφήνοντας πίσω του «καμένη γη» για πάντα, αισθανόμαστε «ότι κάποιος μας δουλεύει» καθώς πληροφορούμαστε σχετικά με τους οικονομικούς σχεδιασμούς της Τουρκίας, που κάνουν λόγο για την χρονιά σταθμό (2023), όπου η Τουρκία ετοιμάζεται να γιορτάσει τα 100 χρόνια από την ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας. Παράλληλα, Τούρκοι επιχειρηματίες φιλοδοξούν να δεχτούν 71 εκατ. τουρίστες, φτάνοντας ο τουρκικός τουρισμός στο 4% του παγκόσμιου. Για το λόγο αυτό απαιτείται η επένδυση 39 εκατ. ευρώ σε υποδομές.
Ταυτόχρονα, ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι εκτιμήσεις που κάνουν λόγο για σταθεροποίηση στα περσινά επίπεδα του αριθμού των επισκεπτών (26.5 εκατ. τουρίστες), ενώ ο τουρκικός τουρισμός δε φαίνεται να επηρεάζεται τόσο πολύ από την καπιταλιστική κρίση, καθώς η Τουρκία έχει το πλεονέκτημα ότι βρίσκεται εκτός της ζώνης του Ευρώ!
Επεισόδιο 5ο:Οι Εφοπλιστές ξεπερνούν την κρίση και ψάχνουν για μαύρο χρυσό με ελληνικά πλοία γεωτρύπανα!
Η μελέτη του εφοπλιστικού τομέα αποτελεί πηγή χρήσιμων συμπερασμάτων. Η απότομη πτώση της μεταφορικής δραστηριότητας (στα τέλη 2008 και στο πρώτο εξάμηνο 2009, σημειώθηκε μείωση κερδών εξαιτίας της διόρθωσης των τιμών) έριξε τα ναύλα και προκάλεσε ζημιές. Δυσάρεστη κατάσταση που επέτειναν οι μεγάλες παραγγελίες νέων πλοίων σε υψηλές τιμές. Όμως, οι Έλληνες πλοιοκτήτες γρήγορα προσαρμόστηκαν.
1.Αμεση προτεραιότητα έγινε η μείωση των λειτουργικών εξόδων. Πρώτο θύμα ήταν οι Έλληνες ναυτικοί. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι Μινωικές Γραμμές που δραστηριοποιούνται και στην πλήρως απελευθερωμένη γραμμή της Αδριατικής, όπου η ασυδοσία της Αγοράς είναι έκδηλη.
Το νέο γιγαντιαίο πλοίο τους «Cruise Europa» ύψωσε ιταλική σημαία και μπορεί να χρησιμοποιήσει μικρότερο πλήρωμα, χωρίς «ακριβούς» Έλληνες ναυτικούς. Έτσι λοιπόν, ένα πλοίο που έχει το ίδιο σχεδόν κόστος καυσίμων, 50% μεγαλύτερη χωρητικότητα και μικρότερο λειτουργικό κόστος (λόγω μικρότερου εργατικού κόστους), μπορεί να προσφέρει φθηνότερα-ανταγωνιστικότερα εισιτήρια. Αυτή λοιπόν είναι η καπατσοσύνη των Ελλήνων πλοιοκτητών!
2.Όπως προείπαμε οι Έλληνες εφοπλιστές είχαν μεγάλες παραγγελίες για κατασκευή νέων πλοίων. Όμως, για να αντιμετωπίσουν την κρίση τα ναυπηγεία έκαναν μεγάλες εκπτώσεις που έφτασαν στο 30% του αρχικού κόστους. Έτσι, τώρα που οι ναύλοι φαίνεται ότι αυξάνονται (λόγω των παραγγελιών Κίνας-Ινδίας κλπ) οι εφοπλιστές ρίχνουν στις θάλασσες νέα σύγχρονα πλοία που κατασκεύασαν φθηνότερα από τους ανταγωνιστές τους. Φορτηγά πλοία και δεξαμενόπλοια τεράστιων διαστάσεων έρχονται να προστεθούν στους στόλους των Αγγελικούση, Φωστηρόπουλου, Πολέμη και Οικονόμου.
3. Προχώρησαν σε συμμαχίες με ξένους ομίλους. Την ίδια στιγμή που η έξαρση του κατασκευασμένου και βολικού για την κυβέρνηση «αντιγερμανισμού» θυμίζει Κατοχή, ο όμιλος Π.Τσάκος δημιουργεί κοινοπραξία με τη Γερμανικών συμφερόντων Columbia Shipmanagemene (ανήκει στο ναυτιλιακό όμιλο Shoeller Holdings) που θα είναι η μεγαλύτερη του είδους παγκοσμίως και θα περιλαμβάνει 140 δεξαμενόπλοια!
4.Τέλος, η άντληση κεφαλαίων από την Γουόλ Στριτ είναι άμεσος στόχος εφοπλιστών όπως ο Μαρινάκης που προσδοκά κέρδη 50 εκατ. ευρώ (αρχικά είχε αντλήσει όταν εισήχθη το 2007, 253 εκ. ευρώ).
5.Η τεράστια κερδοφορία που ενισχύεται επιπλέον από την διατήρηση των τιμών του πετρελαίου σε υψηλά επίπεδα, «σπρώχνει» τους Έλληνες εφοπλιστές να στραφούν και σε ένα νέο τομέα. Προχωρούν σε κατασκευές πλοίων με εξοπλισμό για γεωτρήσεις σε μεγάλα βάθη, των γνωστών drill ships.
Θεωρούμε ότι οι τελευταίες επενδύσεις δεν είναι άσχετες με τις εξελίξεις στο Αιγαίο και τις πληροφορίες για ανακάλυψη τεράστιων εκμεταλλεύσιμων κοιτασμάτων. Αν και τα τελευταία χρόνια είχε προβληθεί ως επιχείρημα η δυσκολία εκμετάλλευσης ή το ασύμφορο εξαιτίας του μεγάλου βάθους, σήμερα ακόμη και γεωτρήσεις στα 12.000 πόδια θεωρούνται συμφέρουσες εξαιτίας της μεγάλης ζήτησης πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Για μια ακόμη φορά, ο όμιλος Τσέκου βρίσκεται μέσα στο παιχνίδι, αγοράζοντας το 40% κοινοπραξίας που θα κατασκευάσει πλοίο με δυνατότητα υποθαλάσσιας γεώτρησης 12.000 ποδιών, ίσως το βαθύτερο τρυπάνι παγκόσμια. Επίσης, υπάρχει παραγγελία δύο ακόμη σύγχρονων πλοίων drilling ship, που θα φέρουν εξαιρετικές συσκευές γεώτρησης. Για να κατανοήσουμε το ύψος των κερδών που προσδοκούν αρκεί να αναφέρουμε ότι το πλοίο γεωτρύπανο κοστίζει 745 εκατ. δολ, το ημερήσιο λειτουργικό κόστος είναι 120.000 χιλιάδες και ο ημερήσιος ναύλος θα φτάνει τα 600.000 δολ!
Το συνολικό ύψος των συγκεκριμένων επενδύσεων των πλοιοκτητών φτάνει τα 4 δις ευρώ, ενώ και ο όμιλος Οικονόμου παρήγγειλε πλωτά γεωτρύπανα (αξίας 800 εκατ. ευρώ το ένα και έχει εξαγοράσει την Ocean Rig ASA που διαθέτει δύο θαλάσσιες πλατφόρμες με δυνατότητα γεώτρησης σε βάθος 7.500 και 10.000 πόδια αντίστοιχα.
Επιπροσθέτως, θεωρούμε ότι αξίζει τα μελετήσουμε ένα ενδιαφέρον άρθρο του Μ.Δρουσιώτη σχετικά με την ελληνοτουρκική οικονομική συνεργασία:
«Πλήρης αναδιάταξη των γεωπολιτικών ισορροπιών στην ευρύτερη περιοχή της Κύπρου
-Ενιαίο οικονομικό δόγμα Ελλάδας - Τουρκίας
Σύμφωνα με επίσημα στατιστικά στοιχεία, η Τουρκία είναι η πρώτη χώρα σε ξένες επενδύσεις μεταξύ των αναδυόμενων αγορών στον ευρωπαϊκό χώρο. Η απευθείας εισροή ξένου κεφαλαίου στη χώρα κατά το 2005 σημείωσε αύξηση 239% και έφτασε τα 19,6 δισεκατομμύρια δολάρια. Μελέτη του Ινστιτούτου Διεθνών Επενδύσεων (Institute of International Finance) που εδρεύει στην Ουάσιγκτον προβλέπει ότι κατά το 2006 αναμένεται ότι θα εισρεύσουν στην τουρκική οικονομία τουλάχιστον 11 δισεκατομμύρια δολάρια. Δηλαδή, στα πρώτα δύο χρόνια της ευρωπαϊκής πορείας της χώρας θα εισρεύσουν στη χώρα 20 δισεκατομμύρια δολάρια. Το Ινστιτούτο Διεθνών Επενδύσεων αποδίδει την πρωτόγνωρη εισροή ξένων κεφαλαίων στην Τουρκία, στους εξής παράγοντες:
Μειωμένη φορολογία
Πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων
Έναρξη διαπραγματεύσεων ένταξης στην Ε.Ε.
Ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης που είναι μεγαλύτερος από το μέσο όρο της Ε.Ε.
Πολιτική σταθερότητα στη χώρα
Μέχρι το τέλος του 2005, 9,684 ξένες εταιρείες δραστηριοποιήθηκαν στην Τουρκία και 2001 ξένοι επενδυτές έκαναν κοινοπραξίες με τουρκικές εταιρείες. Συνολικά, 11,685 ξένες εταιρείες κάνουν δουλειές στην Τουρκία, σε τομείς όπως η βιομηχανία, η ανάπτυξη γης και το χονδρικό ή το λιανικό εμπόριο.
Μπροστά η Ελλάδα: Η Ελλάδα εξελίσσεται σε έναν από τους σημαντικότερους οικονομικούς εταίρους της Τουρκίας. Οι οικονομικές σχέσεις των δύο χωρών που ήταν σχεδόν ανύπαρκτες, θερμάνθηκαν ύστερα από την απόφαση του Ελσίνκι, το 1999, όταν άνοιξε ο δρόμος της Τουρκίας προς την Ε.Ε.
Από το 1999 μέχρι το 2005 ο όγκος των εμπορικών συναλλαγών μεταξύ των δύο χορών έχει δεκαπλασιαστεί. Από τα 200 εκατομμύρια δολάρια το 1999, έφτασαν το 2005 τα 2,1 δις δολάρια, ενώ υπάρχει περιθώριο για αύξηση στα 4 δις. Επίσης, ελληνικές εταιρείες άρχισαν να κάνουν κοινοπραξίες με τουρκικές και αναλαμβάνουν έργα σε τρίτες χώρες. Μόνο σε μια τέτοια περίπτωση, μια ελληνική και μια τουρκική κατασκευαστική εταιρεία ανέλαβαν να κτίσουν μια ολόκληρη πόλη στο Ομάν. Το ύψος του έργου είναι 12 δις €.
Διπλός ο στόχος: Η ελληνική επενδυτική δραστηριότητα στην Τουρκία έχει διπλό στόχο:
Αφενός, οι Έλληνες επενδυτές επιδιώκουν να διαχειριστούν το τουρκικό εμπόριο και να γίνει η Ελλάδα γέφυρα για εξαγωγές στην Ευρώπη. Η Τουρκία διαθέτει φτηνά προϊόντα, αλλά δεν έχει την τεχνολογία και την υποδομή για την τυποποίηση και τη συσκευασία τους. Οι ελληνικές επιχειρήσεις που επενδύουν στην Τουρκία, μπορούν να εξάγουν καλά και φθηνά προϊόντα, εντός των προδιαγραφών της Ε.Ε., σε όλη την Ευρώπη.
Αφετέρου, οι Έλληνες ενδιαφέρονται να πουλήσουν δικά τους προϊόντα στην τουρκική αγορά. Όταν η Ελλάδα πουλάει μουσική στην Τουρκία, μπορεί να πουλήσει οτιδήποτε. Το 45% του τουρκικού πληθυσμού, των 70 εκατομμυρίων, είναι κάτω των 40 χρόνων. Αυτός ο νέος κόσμος, ο οποίος διανύει περίοδο δημιουργίας, μπορεί να απορροφήσει τα πάντα.
Επίσης, η Ελλάδα προσπαθεί να μπει στην τουρκική αγορά στον τομέα των υπηρεσιών που ανθούν στις δυτικές κοινωνίες. Ήδη ο επιχειρηματίας Σωκράτης Κόκκαλης επένδυσε διά της Intralot 100 εκατ. ευρώ στην Τουρκία στον τομέα του στοιχήματος, ενώ ενδιαφέρεται για το κρατικό λαχείο.
Η ραγδαία ανάπτυξη των οικονομικών σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας αποτυπώνεται στις επιδόσεις, σε όλους σχεδόν τους τομείς της οικονομίας:
Το 2005 η Τουρκία ήταν ο 7ος μεγαλύτερος πελάτης της Ελλάδας με μερίδιο 4,52% επί του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών. Αντιστρόφως η Τουρκία κατατάσσεται 15η μεταξύ των χωρών που πραγματοποιούν εξαγωγές προς την Ελλάδα με ποσοστό 2,32%.
Κατά το 2005 επισκέφθηκαν την Τουρκία 585.000 άτομα, 100.000 περισσότεροι από το 2004. Οι Ελλάδα βρίσκεται στην 4η θέση των χωρών που στέλνουν τουρίστες στην Τουρκία.
Στον τομέα των χερσαίων μεταφορών, η ετήσια χορήγηση αδειών οδικών μεταφορών που ανταλλάσσουν οι δυο χώρες, αυξήθηκε στο πρωτόγνωρο επίπεδο των 40.000.
"Το Αιγαίο, που ήταν για δεκαετίες σύμβολο διαίρεσης στις ταραγμένες σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών, δίνει τώρα το όνομά του στην πρώτη ελληνοτουρκική τράπεζα, την AEGEAN BUSINESS BANK"
Τραπεζικός τομέας
Η μεγαλύτερη οικονομική είδηση στην ιστορία της οικονομικής συνεργασίας των δύο χωρών είναι η εξαγορά του 45% της τουρκικής FinansBank από την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδας, έναντι του αστρονομικού ποσού των 2,5 δις δολαρίων. Η Εθνική Τράπεζα κέρδισε στο διαγωνισμό την αμερικάνικη Citibank, που ψάχνει τώρα να εξαγοράσει μια από τις μικρότερες τράπεζες της Τουρκίας.
Η επένδυση αυτή της Εθνικής Τράπεζας, που ελέγχεται από το ελληνικό δημόσιο, καταδεικνύει την εμπιστοσύνη της ελληνικής κυβέρνησης στην οικονομική και πολιτική σταθερότητα στην Τουρκία. Το παράδειγμα της Εθνικής, σύμφωνα με πληροφορίες του τουρκικού Τύπου, ετοιμάζονται να ακολουθήσουν κι άλλες τράπεζες, όπως η Eurobank της οικογένειας Λάτση, η οποία, ενδιαφέρεται για τράπεζες όπως η Sekerbank, η Alternat?fbank και η Denizbank.
Το Αιγαίο, που ήταν για δεκαετίες σύμβολο διαίρεσης στις ταραγμένες σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών, δίνει τώρα το όνομά του στην πρώτη ελληνοτουρκική τράπεζα, η οποία ιδρύθηκε με πρωτοβουλία του Ελληνοτουρκικού Επιμελητηρίου και του Επιμελητήριου της Σμύρνης, με τη συμμετοχή Ελλήνων και Τούρκων επενδυτών, με μετοχικό κεφάλαιο 100 εκ. ευρώ.
Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε σε πρόσφατο συνέδριο του Economist, ο πρόεδρος του Ελληνοτουρκικού Επιμελητηρίου Παναγιώτης Κουτσίκος, η τράπεζα, με την επωνυμία AEGEAN BUSINESS BANK (ABB), θα έχει 26 υποκαταστήματα σε Αθήνα και Κωνσταντινούπολη, με σκοπό την εξυπηρέτηση των ελληνικών και τουρκικών επιχειρήσεων.
Σύμφωνα με τον Παναγιώτη Κουτσίκο, "η Τουρκία προσφέρει για τις ελληνικές επιχειρήσεις τεράστιες ευκαιρίες λόγω της ταχείας αναπτυσσόμενης οικονομίας της, της μεγάλης εγχώριας αγοράς της, της γεωγραφικής της εγγύτητας, του μεγάλου εργατοτεχνικού της δυναμικού και των ισχυρών δεσμών της με τις χώρες του Καυκάσου και της Κεντρικής Ασίας".
Τι έπεται: Οι κυβερνήσεις Ελλάδας και Τουρκίας, σε συνεργασία και με την Ε.Ε., προωθούν μια σειρά από σημαντικά έργα υποδομής και άλλα μέτρα, με σκοπό την περαιτέρω ενδυνάμωση των οικονομικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών. Για το σκοπό αυτό έχει συσταθεί Διυπουργική Επιτροπή Οικονομικής και Εμπορικής Συνεργασίας Ελλάδας και Τουρκίας.
Εκτός από τους αγωγούς φυσικού αερίου (εκτενής αναφορά στις διπλανές στήλες), η διυπουργική αυτή επιτροπή αποφάσισε και προωθεί τα ακόλουθα μέτρα:
Ολοκλήρωση της Εγνατίας οδού που συνδέει την Τουρκία με τις υπόλοιπες βαλκανικές χώρες και τα δυτικά παράλια της Ελλάδας.
Δημιουργία δεύτερης γέφυρας στον ποταμό Έβρο που θα συνδέει τις δύο χώρες.
Ακτοπλοϊκή σύνδεση του Βορείου Αιγαίου και ειδικότερα των λιμανιών Αίνου, Τσανάκαλε, Αλεξανδρούπολης, Μαρώνειας, Σαμοθράκης και Ίμβρου.
Απευθείας αεροπορική σύνδεση της Σμύρνης με ελληνικά νησιά.
Διασύνδεση των ηλεκτρικών δικτύων των δύο χωρών.
Αναβάθμιση της σιδηροδρομικής γραμμής Θεσσαλονίκης-Κωνσταντινούπολης.
Μακάριος Δρουσιώτης (16/04/2006)
ΑΝΤΙΠΟΛΕΜΙΚΗ ΔΙΕΘΝΙΣΤΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ
ΤΗΛ. ΕΠΙΚ. 6932 955437 diktiospartakos.blogspot.com
http://diktiospartakos.blogspot.com/2010/03/blog-post_4191.html
Επιλέγουμε επομένως να αναφερθούμε σε ορισμένες λιγότερο φωτισμένες πτυχές της πραγματικότητας του Αιγαίου, για να διαβάσουμε καλύτερα την πραγματικότητα. Ας αφήσουμε επομένως κατά μέρος τις «εθνικώς ορθές» εκδόσεις και τα ΜΜΕ του Μπόμπολα και του Λιβάνη, ας ξεπεράσουμε τις εθνικιστικές ακρότητες του ΑΡΔΗΝ, του ΔΙΚΤΥΟΥ 21-Παπαθεμελή-ΛΑΟΣ κλπ, των «πατριωτών» του ΔΗΚΚΙ-ΚΟΕ-ΣΥΝ-ΚΚΕ, διαλέγοντας να εξετάσουμε ορισμένους χαρακτηριστικούς κρίκους της οικονομικής συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας, μεταξύ των πιο σημαντικών τμημάτων των δύο αρχουσών τάξεων.
Δεν θα ισχυριστούμε ότι η οικονομική συνεργασία μεταφράζεται αυτόματα σε πολιτική σύγκλιση, μιας που ο ανταγωνισμός σε μια δέσμη ακανθωδών ζητημάτων που προσαυξάνονται μετά την διαπίστωση των πλούσιων ενεργειακών αποθεμάτων που κρύβονται στα βάθη του Αιγαίου και η διεκδίκηση ρόλου περιφερειακής ιμπεριαλιστικής δύναμης, πυροδοτεί συχνά την ένταση.
Αλλά αξίζει να δούμε συνολικότερα τα ζητήματα, αναγνωρίζοντας ότι η Ελλάδα δεν είναι «Ψωροκώσταινα», ότι σημαντικά τμήματα της άρχουσας τάξης καταγράφουν μεγάλα κέρδη, επενδύουν στο εξωτερικό (μόνο στη Ρουμανία οι ελληνικές επενδύσεις φτάνουν τα 4 δις ευρώ), ότι ο ελληνικός εφοπλισμός συνεχίζει να παίζει κυρίαρχο ρόλο παγκόσμια, προσδοκώντας τη διεύρυνση του. Εκτιμώντας ότι για μια ακόμη φορά αποκαλύπτεται η κρίση ως αφορμή λεηλασίας εργατικών δικαιωμάτων και κοινωνικών κατακτήσεων, αλλά και ως ευκαιρία ανάπτυξης και αναδιοργάνωσης του αστικού κόσμου, σε εθνικό-ευρωπαϊκό-παγκόσμιο επίπεδο.
Τέλος, η Μυστική Διπλωματία που ασκείται μεταξύ των αστικών κατεστημένων σε Ελλάδα-Τουρκία εκφράζει μια διάθεση Συμβιβασμού ώστε να κλείσουν κάποια μέτωπα (υφαλοκρηπίδα-εναέρια σύνορα-Κυπριακό κλπ) για να μπορέσουν να ενισχυθούν οι προοπτικές οικονομικής συνεργασίας, να δρομολογηθούν εξελίξεις όσον αφορά την ενεργειακή εκμετάλλευση του Αιγαίου, να περιοριστούν οι πολεμικοί εξοπλισμοί και να επικεντρώσουν την προσοχή τους σε γεωπολιτικούς στόχους. Αντικειμενικά, οι βλέψεις «ειρήνευσης» στην περιοχή συνυπάρχουν με τη διατήρηση σε ετοιμότητα των εθνικών στρατιωτικών σχηματισμών ως επιβεβαίωση-κατοχύρωση ισχύος, ως συνιστώσες των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων, αλλά και ως κατασταλτικές δυνάμεις εναντίον του «εχθρού λαού».
Συνεργασία Ελλάδας-Τουρκίας
Το γενικό περίγραμμα των ελληνοτουρκικών οικονομικών και πολιτικών σχέσεων οριοθετήθηκε από την συμφωνία για συνεργασία των δύο χωρών που κατέληξαν κατά τη συνάντησή τους ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου και ο Τούρκος ΥΠΕΞ Αχμέτ Νταβούτογλου: «Συμφωνήσαμε για μια συνεργασία και των δύο χωρών προς αμοιβαίο όφελος αλλά και προς όφελος ολόκληρης της περιοχής της νοτιοανατολικής Ευρώπης»[…] «Αυτό το πνεύμα συνεργασίας στέλνει το μήνυμα ότι Ελλάδα και Τουρκία μπορούν να συνεργαστούν. Αξίζει να προσπαθήσουμε. Είναι μήνυμα ειρήνης» δήλωσε ο κ. Δρούτσας.
Στο επίπεδο των πρακτικών μέτρων αποτυπώνεται η πρόθεση της τουρκικής πλευράς, σύμφωνα με τον Έλληνα αναπληρωτή υπουργό, να αναγνωρίσει τις βλέψεις του ελληνικού αστικού κόσμου στα Βαλκάνια, ενώ ως αντάλλαγμα ζητήθηκε η διατήρηση της ελληνικής στήριξης στην τουρκική υποψηφιότητα στην Ε.Ε. Σε διμερές επίπεδο, «ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών επεσήμανε ιδιαίτερα την ανάγκη προώθησης του θέματος της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας, μέσω των διερευνητικών επαφών και εξέφρασε την προσδοκία ότι μπορεί να γίνει γρήγορα ρύθμιση και, αν χρειαστεί, μέσω προσφυγής στη Χάγη».
Επεισόδιο 1ο: Προοπτικές οικονομικής συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας
Στην 9η Οικονομική Συνάντηση Τουρκικών Παραλίων Αιγαίου και Ελληνικών Νήσων του Αιγαίου, που διεξήχθη πρόσφατα στην Αθήνα με τη συμμετοχή 200 Τούρκων επιχειρηματιών και επικεφαλής τον υπουργό Επικρατείας της Τουρκίας και αρμόδιο επί θεμάτων Εξωτερικού Εμπορίου Μεχμέτ Ζαφέρ Τσαγλαγιάν και την παρουσία από ελληνικής πλευράς της υπουργού Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας Λούκα Κατσέλη, και του υφυπουργού Εξωτερικών Σπύρου Κουβέλη, διαπιστώθηκε ότι «η διμερής εμπορική σχέση των δύο χωρών έφθασε τα 3,3 δισ. δολάρια το 2008, όταν μόλις 7 χρόνια πριν ήταν στα 800 εκ. ευρώ. Παράλληλα, εκφράστηκε η βούλησή τους για τη σύσφιγξη των διμερών οικονομικών, εμπορικών και επιχειρηματικών σχέσεων για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης με εργαλείο την εξωστρέφεια.
Τους βασικούς στόχους της ελληνικής αστικής τάξης παρουσίασε η υπ. Λ.Κατσέλη: «η ελληνική κυβέρνηση έχει ένα όραμα σε σχέση με την Τουρκία σε πέντε άξονες: την πολιτική συνεργασία, τη λήψη μέτρων για την προώθηση των εμπορικών σχέσεων, την αύξηση των επενδύσεων και την προώθηση της ναυτιλίας, και, τέλος, τη συνεργασία για την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης».
Ο Τούρκος υπουργός κάλεσε, με «μία ειλικρινή πρόταση», όπως είπε χαρακτηριστικά, τους «αδελφούς» Έλληνες επιχειρηματίες να δραστηριοποιηθούν από κοινού με τους Τούρκους σε τρίτες χώρες της περιοχής μας και όχι μόνο, εκμεταλλευόμενοι τις τουρκικές εμπειρίες εξαγωγών.
Κανείς δεν μπορεί να ξεπεράσει την οικονομική κρίση μόνος του, ούτε έχει την πολυτέλεια της εσωστρέφειας, κατέληξε, τονίζοντας ότι η σημερινή συνάντηση αποτελεί ιστορική στιγμή για τις σχέσεις των δύο χωρών.
«Έχουμε πολλές δυνατότητητές για από κοινού μεγάλα βήματα», είπε ο κ. Κουβέλης, εξηγώντας ότι η αύξηση των επαφών μεταξύ των επιχειρηματικών κοινοτήτων των δύο χωρών πρέπει και είναι προτεραιότητα και για τις δύο πλευρές, όπως τονίστηκε και στην κατ΄ ιδίαν συνάντηση που είχε σήμερα το πρωί με τον Τούρκο υπουργό Επικρατείας.
Πρέπει να επισημάνομε ότι το σύνολο των ελληνικών επενδύσεων στην Τουρκία, σε πολλούς τομείς, σήμερα ξεπερνά τα 6 δισ. δολάρια. Πρόκειται για δύο οικονομίες που μπορούν να παράξουν κοινά αποτελέσματα, μέσα από μία κοινή προσπάθεια για ανάληψη πρωτοβουλιών και αυτός είναι ένας στόχος που μπορούμε και πρέπει να πετύχουμε, είπε ο υφυπουργός.
Επεισόδιο 2ο: Συνεργασία και στα Χρηματιστήρια
Μετά τη διπλωματική και επιχειρηματική προσέγγιση Ελλάδας-Τουρκίας ήρθε η ώρα της σύγκλισης και στα Χρηματιστήρια. Τα Χρηματιστήρια Αθηνών και Πόλης δημιούργησαν το δείκτη «Greece-Turkey 30» (GT-30) που περιλαμβάνει 30 μεγάλες εταιρείες από τις δύο χώρες (15-15). Θα αποτελέσει τη βάση για τη δημιουργία ενός Αμοιβαίου Κεφαλαίου (ΔΑΚ) που θα είναι αντικείμενο διαπραγμάτευσης και στα δύο χρηματιστήρια. Την έκδοση ανέλαβε η Εθνική Asset Management, θυγατρική της Εθνικής Τράπεζας, που είχε εξαγοράσει την Finansbank 2006). Η τελευταία θα έχει ένα αμοιβαίο κεφάλαιο στο τουρκικό νόμισμα και η Εθνική Τράπεζα ένα άλλο σε ευρώ.
Εντυπωσιακή δεν είναι μόνο η αλληλοδιαπλοκή και αλληλεξάρτηση ελληνικού και τουρκικού κεφαλαίου, αλλά και τα ίδια τα μεγέθη: «η κεφαλαιοποίηση των εταιριών του νέου δείκτη ανέρχεται σε 133 δις ευρώ και μοιράζεται κατά 54% στην Τουρκία και 46% στην Ελλάδα. Το 50% της κεφαλαιοποίησης αντιστοιχεί σε τράπεζες (64,4 δις ευρώ) στην οποία συμμετέχουν με 35.7 δις ευρώ οι τουρκικές και με 28.6 δις ευρώ οι ελληνικές».
Από ελληνικής πλευράς μετέχουν η Εθνική, η Coca Cola τρία έψιλον, η Eurobank, ο ΟΤΕ, ο ΟΠΑΠ, η Αlpha, η Πειραιώς, η ΔΕΗ. Τα ΕΛ.ΠΕ., η MIG, η Τιτάν, η Motor oil, η Alapis, η ΕΛΛΑΚΤΩΡ και η Jumbo, ενώ από τουρκικής πλευράς μεγάλες τράπεζες και εταιρείες τηλεφωνίας.
Επεισόδιο 3ο: Διαβουλεύσεις για συνεργασία Ελλάδας – Τουρκίας στις ναυτιλιακές μεταφορές
Στο πνεύμα της 9ης Οικονομικής Συνάντησης διερευνήθηκε και η δυνατότητα συνεργασιών Ελλάδας και Τουρκίας στο χώρο των ναυτιλιακών μεταφορών, στη συζήτηση μεταξύ της υπουργού Οικονομίας Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας Λούκα Κατσέλη και του Τούρκου υπουργού Επικρατείας, με ευθύνη για θέματα Εξωτερικού Εμπορίου, Mehmet Zafer Caglayian.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης αποφασίστηκε, στο πλαίσιο της Μεικτής Οικονομικής Επιτροπής Ελλάδας - Τουρκίας, να συσταθεί ομάδα εργασίας μεταξύ των δύο αρμόδιων Υπουργείων, για να εξεταστούν τα δασμολογικά και συναφή εμπόδια στις εμπορικές σχέσεις των δύο χωρών, με στόχο την άμβλυνση ή τον περιορισμό τους.
Επίσης, εκτενής αναφορά έγινε στη δυνατότητα συνεργασίας των δύο χωρών σε τρίτες αγορές, σε τομείς όπως ο κατασκευαστικός, τα φάρμακα και ο τουρισμός, ενώ τέθηκε και το ζήτημα των ναυτιλιακών μεταφορών.
Επεισόδιο 4ο: Τουριστική Συνεκμετάλλευση του Αιγαίου
Δημόσια καλέσματα απευθύνουν οι Τούρκοι επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στον τουριστικό τομέα στους Έλληνες συναδέλφους τους. Πιο συγκεκριμένα, ο γενικός γραμματέας της Ένωσης Τούρκων Επενδυτών στον Τουρισμό προτείνει τη δημιουργία κοινών πακέτων και την συνεργασία στους τομείς του θαλάσσιου τουρισμού και των αερομεταφορών, μιλώντας ακόμη και για συνδιαφήμιση των δύο προορισμών σε μακρινές χώρες όπως η Ιαπωνία, η Κίνα και η Ινδία.
Ορισμένοι σχεδιασμοί δεν μπορούν να ερμηνευτούν σε καμιά περίπτωση από την περιρρέουσα αντίληψη του «προαιώνιου εχθρού», που είναι έτοιμος να εκδηλώσει στρατιωτική επίθεση προκειμένου να κατοχυρώσει τις διεκδικήσεις του, όπως περιγράφονται από τη θεωρία των «γκρίζων ζωνών».
Κατανοώντας ότι η πραγματοποίηση ενός ελληνοτουρκικού πολέμου είναι συνώνυμη του ολέθρου, αφήνοντας πίσω του «καμένη γη» για πάντα, αισθανόμαστε «ότι κάποιος μας δουλεύει» καθώς πληροφορούμαστε σχετικά με τους οικονομικούς σχεδιασμούς της Τουρκίας, που κάνουν λόγο για την χρονιά σταθμό (2023), όπου η Τουρκία ετοιμάζεται να γιορτάσει τα 100 χρόνια από την ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας. Παράλληλα, Τούρκοι επιχειρηματίες φιλοδοξούν να δεχτούν 71 εκατ. τουρίστες, φτάνοντας ο τουρκικός τουρισμός στο 4% του παγκόσμιου. Για το λόγο αυτό απαιτείται η επένδυση 39 εκατ. ευρώ σε υποδομές.
Ταυτόχρονα, ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι εκτιμήσεις που κάνουν λόγο για σταθεροποίηση στα περσινά επίπεδα του αριθμού των επισκεπτών (26.5 εκατ. τουρίστες), ενώ ο τουρκικός τουρισμός δε φαίνεται να επηρεάζεται τόσο πολύ από την καπιταλιστική κρίση, καθώς η Τουρκία έχει το πλεονέκτημα ότι βρίσκεται εκτός της ζώνης του Ευρώ!
Επεισόδιο 5ο:Οι Εφοπλιστές ξεπερνούν την κρίση και ψάχνουν για μαύρο χρυσό με ελληνικά πλοία γεωτρύπανα!
Η μελέτη του εφοπλιστικού τομέα αποτελεί πηγή χρήσιμων συμπερασμάτων. Η απότομη πτώση της μεταφορικής δραστηριότητας (στα τέλη 2008 και στο πρώτο εξάμηνο 2009, σημειώθηκε μείωση κερδών εξαιτίας της διόρθωσης των τιμών) έριξε τα ναύλα και προκάλεσε ζημιές. Δυσάρεστη κατάσταση που επέτειναν οι μεγάλες παραγγελίες νέων πλοίων σε υψηλές τιμές. Όμως, οι Έλληνες πλοιοκτήτες γρήγορα προσαρμόστηκαν.
1.Αμεση προτεραιότητα έγινε η μείωση των λειτουργικών εξόδων. Πρώτο θύμα ήταν οι Έλληνες ναυτικοί. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι Μινωικές Γραμμές που δραστηριοποιούνται και στην πλήρως απελευθερωμένη γραμμή της Αδριατικής, όπου η ασυδοσία της Αγοράς είναι έκδηλη.
Το νέο γιγαντιαίο πλοίο τους «Cruise Europa» ύψωσε ιταλική σημαία και μπορεί να χρησιμοποιήσει μικρότερο πλήρωμα, χωρίς «ακριβούς» Έλληνες ναυτικούς. Έτσι λοιπόν, ένα πλοίο που έχει το ίδιο σχεδόν κόστος καυσίμων, 50% μεγαλύτερη χωρητικότητα και μικρότερο λειτουργικό κόστος (λόγω μικρότερου εργατικού κόστους), μπορεί να προσφέρει φθηνότερα-ανταγωνιστικότερα εισιτήρια. Αυτή λοιπόν είναι η καπατσοσύνη των Ελλήνων πλοιοκτητών!
2.Όπως προείπαμε οι Έλληνες εφοπλιστές είχαν μεγάλες παραγγελίες για κατασκευή νέων πλοίων. Όμως, για να αντιμετωπίσουν την κρίση τα ναυπηγεία έκαναν μεγάλες εκπτώσεις που έφτασαν στο 30% του αρχικού κόστους. Έτσι, τώρα που οι ναύλοι φαίνεται ότι αυξάνονται (λόγω των παραγγελιών Κίνας-Ινδίας κλπ) οι εφοπλιστές ρίχνουν στις θάλασσες νέα σύγχρονα πλοία που κατασκεύασαν φθηνότερα από τους ανταγωνιστές τους. Φορτηγά πλοία και δεξαμενόπλοια τεράστιων διαστάσεων έρχονται να προστεθούν στους στόλους των Αγγελικούση, Φωστηρόπουλου, Πολέμη και Οικονόμου.
3. Προχώρησαν σε συμμαχίες με ξένους ομίλους. Την ίδια στιγμή που η έξαρση του κατασκευασμένου και βολικού για την κυβέρνηση «αντιγερμανισμού» θυμίζει Κατοχή, ο όμιλος Π.Τσάκος δημιουργεί κοινοπραξία με τη Γερμανικών συμφερόντων Columbia Shipmanagemene (ανήκει στο ναυτιλιακό όμιλο Shoeller Holdings) που θα είναι η μεγαλύτερη του είδους παγκοσμίως και θα περιλαμβάνει 140 δεξαμενόπλοια!
4.Τέλος, η άντληση κεφαλαίων από την Γουόλ Στριτ είναι άμεσος στόχος εφοπλιστών όπως ο Μαρινάκης που προσδοκά κέρδη 50 εκατ. ευρώ (αρχικά είχε αντλήσει όταν εισήχθη το 2007, 253 εκ. ευρώ).
5.Η τεράστια κερδοφορία που ενισχύεται επιπλέον από την διατήρηση των τιμών του πετρελαίου σε υψηλά επίπεδα, «σπρώχνει» τους Έλληνες εφοπλιστές να στραφούν και σε ένα νέο τομέα. Προχωρούν σε κατασκευές πλοίων με εξοπλισμό για γεωτρήσεις σε μεγάλα βάθη, των γνωστών drill ships.
Θεωρούμε ότι οι τελευταίες επενδύσεις δεν είναι άσχετες με τις εξελίξεις στο Αιγαίο και τις πληροφορίες για ανακάλυψη τεράστιων εκμεταλλεύσιμων κοιτασμάτων. Αν και τα τελευταία χρόνια είχε προβληθεί ως επιχείρημα η δυσκολία εκμετάλλευσης ή το ασύμφορο εξαιτίας του μεγάλου βάθους, σήμερα ακόμη και γεωτρήσεις στα 12.000 πόδια θεωρούνται συμφέρουσες εξαιτίας της μεγάλης ζήτησης πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Για μια ακόμη φορά, ο όμιλος Τσέκου βρίσκεται μέσα στο παιχνίδι, αγοράζοντας το 40% κοινοπραξίας που θα κατασκευάσει πλοίο με δυνατότητα υποθαλάσσιας γεώτρησης 12.000 ποδιών, ίσως το βαθύτερο τρυπάνι παγκόσμια. Επίσης, υπάρχει παραγγελία δύο ακόμη σύγχρονων πλοίων drilling ship, που θα φέρουν εξαιρετικές συσκευές γεώτρησης. Για να κατανοήσουμε το ύψος των κερδών που προσδοκούν αρκεί να αναφέρουμε ότι το πλοίο γεωτρύπανο κοστίζει 745 εκατ. δολ, το ημερήσιο λειτουργικό κόστος είναι 120.000 χιλιάδες και ο ημερήσιος ναύλος θα φτάνει τα 600.000 δολ!
Το συνολικό ύψος των συγκεκριμένων επενδύσεων των πλοιοκτητών φτάνει τα 4 δις ευρώ, ενώ και ο όμιλος Οικονόμου παρήγγειλε πλωτά γεωτρύπανα (αξίας 800 εκατ. ευρώ το ένα και έχει εξαγοράσει την Ocean Rig ASA που διαθέτει δύο θαλάσσιες πλατφόρμες με δυνατότητα γεώτρησης σε βάθος 7.500 και 10.000 πόδια αντίστοιχα.
Επιπροσθέτως, θεωρούμε ότι αξίζει τα μελετήσουμε ένα ενδιαφέρον άρθρο του Μ.Δρουσιώτη σχετικά με την ελληνοτουρκική οικονομική συνεργασία:
«Πλήρης αναδιάταξη των γεωπολιτικών ισορροπιών στην ευρύτερη περιοχή της Κύπρου
-Ενιαίο οικονομικό δόγμα Ελλάδας - Τουρκίας
Σύμφωνα με επίσημα στατιστικά στοιχεία, η Τουρκία είναι η πρώτη χώρα σε ξένες επενδύσεις μεταξύ των αναδυόμενων αγορών στον ευρωπαϊκό χώρο. Η απευθείας εισροή ξένου κεφαλαίου στη χώρα κατά το 2005 σημείωσε αύξηση 239% και έφτασε τα 19,6 δισεκατομμύρια δολάρια. Μελέτη του Ινστιτούτου Διεθνών Επενδύσεων (Institute of International Finance) που εδρεύει στην Ουάσιγκτον προβλέπει ότι κατά το 2006 αναμένεται ότι θα εισρεύσουν στην τουρκική οικονομία τουλάχιστον 11 δισεκατομμύρια δολάρια. Δηλαδή, στα πρώτα δύο χρόνια της ευρωπαϊκής πορείας της χώρας θα εισρεύσουν στη χώρα 20 δισεκατομμύρια δολάρια. Το Ινστιτούτο Διεθνών Επενδύσεων αποδίδει την πρωτόγνωρη εισροή ξένων κεφαλαίων στην Τουρκία, στους εξής παράγοντες:
Μειωμένη φορολογία
Πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων
Έναρξη διαπραγματεύσεων ένταξης στην Ε.Ε.
Ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης που είναι μεγαλύτερος από το μέσο όρο της Ε.Ε.
Πολιτική σταθερότητα στη χώρα
Μέχρι το τέλος του 2005, 9,684 ξένες εταιρείες δραστηριοποιήθηκαν στην Τουρκία και 2001 ξένοι επενδυτές έκαναν κοινοπραξίες με τουρκικές εταιρείες. Συνολικά, 11,685 ξένες εταιρείες κάνουν δουλειές στην Τουρκία, σε τομείς όπως η βιομηχανία, η ανάπτυξη γης και το χονδρικό ή το λιανικό εμπόριο.
Μπροστά η Ελλάδα: Η Ελλάδα εξελίσσεται σε έναν από τους σημαντικότερους οικονομικούς εταίρους της Τουρκίας. Οι οικονομικές σχέσεις των δύο χωρών που ήταν σχεδόν ανύπαρκτες, θερμάνθηκαν ύστερα από την απόφαση του Ελσίνκι, το 1999, όταν άνοιξε ο δρόμος της Τουρκίας προς την Ε.Ε.
Από το 1999 μέχρι το 2005 ο όγκος των εμπορικών συναλλαγών μεταξύ των δύο χορών έχει δεκαπλασιαστεί. Από τα 200 εκατομμύρια δολάρια το 1999, έφτασαν το 2005 τα 2,1 δις δολάρια, ενώ υπάρχει περιθώριο για αύξηση στα 4 δις. Επίσης, ελληνικές εταιρείες άρχισαν να κάνουν κοινοπραξίες με τουρκικές και αναλαμβάνουν έργα σε τρίτες χώρες. Μόνο σε μια τέτοια περίπτωση, μια ελληνική και μια τουρκική κατασκευαστική εταιρεία ανέλαβαν να κτίσουν μια ολόκληρη πόλη στο Ομάν. Το ύψος του έργου είναι 12 δις €.
Διπλός ο στόχος: Η ελληνική επενδυτική δραστηριότητα στην Τουρκία έχει διπλό στόχο:
Αφενός, οι Έλληνες επενδυτές επιδιώκουν να διαχειριστούν το τουρκικό εμπόριο και να γίνει η Ελλάδα γέφυρα για εξαγωγές στην Ευρώπη. Η Τουρκία διαθέτει φτηνά προϊόντα, αλλά δεν έχει την τεχνολογία και την υποδομή για την τυποποίηση και τη συσκευασία τους. Οι ελληνικές επιχειρήσεις που επενδύουν στην Τουρκία, μπορούν να εξάγουν καλά και φθηνά προϊόντα, εντός των προδιαγραφών της Ε.Ε., σε όλη την Ευρώπη.
Αφετέρου, οι Έλληνες ενδιαφέρονται να πουλήσουν δικά τους προϊόντα στην τουρκική αγορά. Όταν η Ελλάδα πουλάει μουσική στην Τουρκία, μπορεί να πουλήσει οτιδήποτε. Το 45% του τουρκικού πληθυσμού, των 70 εκατομμυρίων, είναι κάτω των 40 χρόνων. Αυτός ο νέος κόσμος, ο οποίος διανύει περίοδο δημιουργίας, μπορεί να απορροφήσει τα πάντα.
Επίσης, η Ελλάδα προσπαθεί να μπει στην τουρκική αγορά στον τομέα των υπηρεσιών που ανθούν στις δυτικές κοινωνίες. Ήδη ο επιχειρηματίας Σωκράτης Κόκκαλης επένδυσε διά της Intralot 100 εκατ. ευρώ στην Τουρκία στον τομέα του στοιχήματος, ενώ ενδιαφέρεται για το κρατικό λαχείο.
Η ραγδαία ανάπτυξη των οικονομικών σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας αποτυπώνεται στις επιδόσεις, σε όλους σχεδόν τους τομείς της οικονομίας:
Το 2005 η Τουρκία ήταν ο 7ος μεγαλύτερος πελάτης της Ελλάδας με μερίδιο 4,52% επί του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών. Αντιστρόφως η Τουρκία κατατάσσεται 15η μεταξύ των χωρών που πραγματοποιούν εξαγωγές προς την Ελλάδα με ποσοστό 2,32%.
Κατά το 2005 επισκέφθηκαν την Τουρκία 585.000 άτομα, 100.000 περισσότεροι από το 2004. Οι Ελλάδα βρίσκεται στην 4η θέση των χωρών που στέλνουν τουρίστες στην Τουρκία.
Στον τομέα των χερσαίων μεταφορών, η ετήσια χορήγηση αδειών οδικών μεταφορών που ανταλλάσσουν οι δυο χώρες, αυξήθηκε στο πρωτόγνωρο επίπεδο των 40.000.
"Το Αιγαίο, που ήταν για δεκαετίες σύμβολο διαίρεσης στις ταραγμένες σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών, δίνει τώρα το όνομά του στην πρώτη ελληνοτουρκική τράπεζα, την AEGEAN BUSINESS BANK"
Τραπεζικός τομέας
Η μεγαλύτερη οικονομική είδηση στην ιστορία της οικονομικής συνεργασίας των δύο χωρών είναι η εξαγορά του 45% της τουρκικής FinansBank από την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδας, έναντι του αστρονομικού ποσού των 2,5 δις δολαρίων. Η Εθνική Τράπεζα κέρδισε στο διαγωνισμό την αμερικάνικη Citibank, που ψάχνει τώρα να εξαγοράσει μια από τις μικρότερες τράπεζες της Τουρκίας.
Η επένδυση αυτή της Εθνικής Τράπεζας, που ελέγχεται από το ελληνικό δημόσιο, καταδεικνύει την εμπιστοσύνη της ελληνικής κυβέρνησης στην οικονομική και πολιτική σταθερότητα στην Τουρκία. Το παράδειγμα της Εθνικής, σύμφωνα με πληροφορίες του τουρκικού Τύπου, ετοιμάζονται να ακολουθήσουν κι άλλες τράπεζες, όπως η Eurobank της οικογένειας Λάτση, η οποία, ενδιαφέρεται για τράπεζες όπως η Sekerbank, η Alternat?fbank και η Denizbank.
Το Αιγαίο, που ήταν για δεκαετίες σύμβολο διαίρεσης στις ταραγμένες σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών, δίνει τώρα το όνομά του στην πρώτη ελληνοτουρκική τράπεζα, η οποία ιδρύθηκε με πρωτοβουλία του Ελληνοτουρκικού Επιμελητηρίου και του Επιμελητήριου της Σμύρνης, με τη συμμετοχή Ελλήνων και Τούρκων επενδυτών, με μετοχικό κεφάλαιο 100 εκ. ευρώ.
Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε σε πρόσφατο συνέδριο του Economist, ο πρόεδρος του Ελληνοτουρκικού Επιμελητηρίου Παναγιώτης Κουτσίκος, η τράπεζα, με την επωνυμία AEGEAN BUSINESS BANK (ABB), θα έχει 26 υποκαταστήματα σε Αθήνα και Κωνσταντινούπολη, με σκοπό την εξυπηρέτηση των ελληνικών και τουρκικών επιχειρήσεων.
Σύμφωνα με τον Παναγιώτη Κουτσίκο, "η Τουρκία προσφέρει για τις ελληνικές επιχειρήσεις τεράστιες ευκαιρίες λόγω της ταχείας αναπτυσσόμενης οικονομίας της, της μεγάλης εγχώριας αγοράς της, της γεωγραφικής της εγγύτητας, του μεγάλου εργατοτεχνικού της δυναμικού και των ισχυρών δεσμών της με τις χώρες του Καυκάσου και της Κεντρικής Ασίας".
Τι έπεται: Οι κυβερνήσεις Ελλάδας και Τουρκίας, σε συνεργασία και με την Ε.Ε., προωθούν μια σειρά από σημαντικά έργα υποδομής και άλλα μέτρα, με σκοπό την περαιτέρω ενδυνάμωση των οικονομικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών. Για το σκοπό αυτό έχει συσταθεί Διυπουργική Επιτροπή Οικονομικής και Εμπορικής Συνεργασίας Ελλάδας και Τουρκίας.
Εκτός από τους αγωγούς φυσικού αερίου (εκτενής αναφορά στις διπλανές στήλες), η διυπουργική αυτή επιτροπή αποφάσισε και προωθεί τα ακόλουθα μέτρα:
Ολοκλήρωση της Εγνατίας οδού που συνδέει την Τουρκία με τις υπόλοιπες βαλκανικές χώρες και τα δυτικά παράλια της Ελλάδας.
Δημιουργία δεύτερης γέφυρας στον ποταμό Έβρο που θα συνδέει τις δύο χώρες.
Ακτοπλοϊκή σύνδεση του Βορείου Αιγαίου και ειδικότερα των λιμανιών Αίνου, Τσανάκαλε, Αλεξανδρούπολης, Μαρώνειας, Σαμοθράκης και Ίμβρου.
Απευθείας αεροπορική σύνδεση της Σμύρνης με ελληνικά νησιά.
Διασύνδεση των ηλεκτρικών δικτύων των δύο χωρών.
Αναβάθμιση της σιδηροδρομικής γραμμής Θεσσαλονίκης-Κωνσταντινούπολης.
Μακάριος Δρουσιώτης (16/04/2006)
ΑΝΤΙΠΟΛΕΜΙΚΗ ΔΙΕΘΝΙΣΤΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ
ΤΗΛ. ΕΠΙΚ. 6932 955437 diktiospartakos.blogspot.com
http://diktiospartakos.blogspot.com/2010/03/blog-post_4191.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου